Yaban mersini (Vaccinium myrtillus), 30-60 cm yüksekliğinde çalı şeklinde büyüyen, meyve veren bir çalıdır. Alçak boylu yaban mersini kategorisinde yer alır ve dağlık bölgelerde yaygındır. Kültürde, yüksek boylu yaban mersini baskındır. Kültürü yapılan yaban mersini çeşitleri çoğunlukla Vaccinium corymbosum (yüksek boylu çalı) türündendir.

Meyveleri nedeniyle kültüre kazandırılmıştır. Yaban mersini meyveleri (blueberry) antibakteriyel ve antiseptik maddeler ve insülinin doğal bir eşdeğerini içerir. Bu maddelere ek olarak, bu meyveler ayrıca kalsiyum, sodyum, magnezyum, protein ve vitaminler (A, C, B1, B2) içerir. Bu özellikleri nedeniyle, yaban mersini diyabet, görme sorunları, solunum sistemi iltihabı, ateroskleroz veya sindirim bozukluklarından muzdarip kişilerin beslenmesinde tavsiye edilir.

Botanik özellikler

Yaban mersini, 1-2 m yüksekliğe kadar ulaşabilen bir çalı şeklinde büyür. Kök sistemi yüzeysel olarak gelişir ve 40 cm derinliğe ulaşabilir. Çalı, dikimden sonraki ikinci yılda meyve üreten zemin seviyesinden yaklaşık olarak eşit sayıda sap geliştirir. Gövdeler zayıf dallıdır ve renkleri yeşilden kırmızımsı kahverengiye kadar değişir. Vejetatif tomurcuklar üçgen şeklindedir ve yıllık dallar üzerinde bulunur. Yuvarlak şekilli çiçek tomurcukları gövdenin üst kısmında bulunur. Yapraklar eliptik, kısa saplı ve çiçekler salkım şeklinde kümelenmiştir. Yaban mersini bitkisi kendine verimli bir türdür, düzleştirilmiş küresel polidrup meyvesi mavi renktedir ve bir çiçek (balmumu) tabakası ile kaplıdır.

Çevresel gereksinimleri

Yaban mersini, çeşidine bağlı olarak düşük sıcaklıklara dayanıklıdır. Uyku döneminde -20°C’ye kadar düşük sıcaklıklara dayanıklıdır. Geç donlar çiçek tomurcuklarını tahrip ederek üretimde ciddi bir düşüşe neden olabilir. Çalı kuraklığa ve aşırı toprak nemine karşı hassastır. En iyi sonuçlar, yıl boyunca eşit olarak dağılan yıllık 800-1000 mm yağışın düştüğü alanlarda elde edilir. İyi aydınlatılmış arazilerde yaban mersini bol meyve verir, ancak hafif gölgeli arazileri de tolere eder. Hava akımlarına karşı hassas olan yaban mersini çalılarının dikildiği arazinin etrafı korunaklı kuşaklarla çevrilmelidir. Yaban mersini yetiştiriciliğinde sınırlayıcı bir faktör topraktır, çünkü bu çalı pH değeri 4,2 ile 4,8 arasında olan asidik topraklarda yetişir. Ayrıca, toprak iyi süzek ve humus bakımından zengin olmalıdır.

Arazi hazırlığı

Yaban mersini yetiştiriciliği söz konusu olduğunda, en iyi öncü ürünler asidik topraklarda doğal olarak yetişen kozalaklı ağaçlardır. Ayrıca, toprak asitlik açısından uygunsa (pH 4,5-5,5), meralar ve otlaklar iyi öncülerdir. Buğday, yulaf, kolza tohumu, hardal, fasulye ve bezelye öncü bitkiler olarak başarıyla kullanılabilir. Arazi hazırlığı Ekim ayı başında yapılmalıdır. Öncelikle yerdeki ve topraktaki bitki kalıntıları temizlenmeli ve yabani otlar yok edilmelidir. Dikim için ayrı çukurlar veya hendekler açılabilir. Su birikintilerine eğilimli topraklar söz konusu olduğunda, dikim sıraları boyunca sırtlar yapılması önerilir.

Yaban mersini çeşitlerinin pH gereksinimleri göz önüne alındığında, dikim alanının hazırlanması, toprağın dokusunu iyileştiren ve asitliğini optimum değerlerde tutan malzemelerin uygulanmasını içerir. Bu nedenle, çukurlara veya dikim hendeklerine asit torfu (en çok tavsiye edilen), fermente gübre veya kozalaklı talaş eklenebilir. Bunlar toprakla karıştırılabilir veya çukurun tabanına eklenebilir. Mikorizal mantarların ek kullanımı bitkinin gerekli mineral elementlerle beslenmesini destekler, bu nedenle özel gübrelerin kullanılması önerilir.

Dikimi

Dikim malzemesi iyi köklenmiş olmalı ve 30-45 cm yüksekliğe sahip olmalıdır. Çalılar sadece yetkili fidanlıklardan veya araştırma kuruluşlarından satın alınacaktır. Meyvelerin daha iyi bağlanması için birkaç çeşit dikilmesi tavsiye edilir. Genellikle, en uygun dikim dönemi sonbahardır (Ekim-Kasım), ancak yaban mersini çeşitlerine ve saha koşullarına göre değişebilir. Önerilen dikim mesafeleri sıralar arasında 3 m ve sıra başına bitkiler arasında 1 m’dir.

Kuru veya zarar görmüş kökler dikimden önce temizlenmelidir. Başarılı bir dikim için, kökler dikimden hemen önce sarı toprak, sığır gübresi ve sudan oluşan krem kıvamında bir çamurla buluşturulmalıdır.

Asıl dikim, arazinin işaretlenmesi (her bir çalının yerinin zeminde işaretlenmesi) ve 40 x 40 x 40 cm ölçülerinde dikim çukurlarının açılmasıyla başlar. Bitki, gövdesinin 5-10 cm’lik kısmı toprakla kaplanacak şekilde konumlandırılmalıdır. Dikimden sonra, toprak ve kökler arasında mümkün olan en iyi teması sağlamak için toprak çalı etrafında sıkıştırılmalıdır. Toprağın, bitki sırası boyunca 1,2 m genişliğinde şeritler halinde talaş veya tarımsal tekstil ürünleri ile malçlanması tavsiye edilir. Malçlanmış şeritler arasındaki boş alanlar genellikle yonca veya çim türleriyle işlenir.

Bakım çalışmaları

Dikimden sonraki ilk yıl, bitkinin çalı tabanında güçlü sürgünler oluşturmasını teşvik etmek için gövdeler 3-4 tomurcuğa kadar kısaltılır. İkinci yıl, dallanmayı teşvik etmek için dikey ve kuvvetli büyümeler yarı yarıya kısaltılır. Sonraki 2-3 yılda da aynı prosedür izlenir, ancak yeni gövdelerin sadece yarısı kısaltılır, böylece çok aşamalı üretim elde edilir.

Çalıların düzgün gelişiminde bitkiyi desteklemek için, dikimden sonraki ilk 2 yıl içinde (eğer görünürlerse) çiçek tomurcuklarının temizlenmesi önerilir. Zayıf dallar veya elverişsiz pozisyona sahip olanlar (eğik veya çalı dışında) elimine edilir.

Tavsiye edilen ürünler

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

Her ürünün etiketindeki talimatları dikkatlice okuyun ve uygulayın

Yaban mersini bitkileri yüksek bir yenilenme kapasitesine sahiptir. Her yıl yeni gövdeler oluştururlar, bu da çalıyı kalabalıklaştırabilir ve hastalıklar ve zararlılar için uygun koşullar yaratabilir. Bu nedenle, 5 yıldan daha eski sapların yanı sıra hasta veya elverişsiz pozisyonlarda olanların tabandan kesilmesi önerilir. Meyve vermesi için en kuvvetli yeni büyümeler muhafaza edilir. Duruma bağlı olarak, çalıların üst tarafında inceltme ve dal kesimleri yapılabilir.

Yabani ot kontrolü

Kültürü yabancı otlardan uzak tutmanın en çok tavsiye edilen yolu, bitki sıraları boyunca 1,2 m’lik şeritler halinde talaş veya tarımsal tekstil malçının kullanılmasıdır. Sıralar arasındaki aralıklara onaylı herbisitler uygulanabilir veya arazi yüzeysel olarak işlenebilir.

Tavsiye edilen ürünler

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

Her ürünün etiketindeki talimatları dikkatlice okuyun ve uygulayın

Sulama

Yağışın gerekli suyu sağlamadığı bölgelerde (minimum 800 mm/yıl), yaban mersini yetiştiriciliği için sulama zorunludur. Normalde 400-500 metreküp/ha normlarında 4-5 sulama yeterlidir. Sulama, sürgünlerin büyüme aşamasında, meyvenin büyüme aşamasında, hasattan üç hafta önce ve hasattan bir hafta sonra uygulanır. Damlama sistemi de tavsiye edilir ve başarıyla kullanılabilir.

Tüm yaban mersini organları mantar, bakteri, virüs ve zararlı böceklerin saldırısına karşı hassastır.

Yoğun plantasyonlarda ek gübreleme gereklidir. Dengeli NPK kompleks gübresi, damla sulama sistemi yoluyla (veya ürüne bağlı olarak toprağa karıştırılarak) mikro elementler eklenerek, vejetatif büyüme dönemi boyunca kademeli olarak yıllık olarak uygulanır. Belirli ürünlerle yapraktan gübreleme de uygulanabilir.

Tavsiye edilen ürünler

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

• Ürünleri farklı bir mağazada bulabilirsiniz

  Mağaza değiştir

Her ürünün etiketindeki talimatları dikkatlice okuyun ve uygulayın

Bitkilerin fizyolojik stres dönemlerinin üstesinden gelmelerine yardımcı olmak için, bu amaç için özel olarak tasarlanmış ürünlerle yaprak ve kök gübrelemesi yapılabilir.

Hasat

Tür çeşidine ve çevre koşullarına bağlı olarak, yaban mersini Temmuz sonundan Ekim başına kadar hasat edilir. Yaban mersini meyveleri kademeli olarak olgunlaştığından, hasat 5-7 gün aralıklarla 3-4 aşamada yapılır. Optimum hasat zamanı, belirli rengin ortaya çıkması ve meyvenin kabuğunun bastırıldığında elastik hale gelmesiyle işaret edilir. Hasat sabah veya akşam yapılır. Yaban mersini iyi bir depolama kapasitesine sahiptir. Diğer meyve veren çalıların meyveleriyle karşılaştırıldığında, soğuk depoda 4 hafta dayanırlar.