Limon Otu – dikim, yetiştirme ve hasat
Limon Otu (Melissa officinalis) yeşil ve kurutulmuş yaprakları çok çeşitli yemekleri baharatlamak ve tatlandırmak ve likör yapmak için kullanılır. Bitki, gıda, ilaç endüstrisi, parfümeri ve kozmetikte kullanımını belirleyen uçucu yağlar, terpenler (çam, limonen, osimen), tanenler, müsilajlar, karbonhidratlar, acı maddeler, demir, alüminyum ve potasyum mineral tuzları içerir.
Yaprakları antiseptik, gaz giderici, yatıştırıcı, iyileştirici ve sakinleştirici olmak üzere tedavi edici kullanımlara sahiptir. Limon otu, güveler üzerindeki güçlü böcek öldürücü etkisiyle bilinir. Değerli bir melez bitkidir ve genel görünümü ve çiçekleri ile dekoratif bir yönü vardır.
Kökeni ve yayılımı
Limon otu, Güney Avrupa’ya özgüdür. Antik kültürde iyi bilinirdi, Yunanlılar ve Romalılar tarafından bal yapıcı ve aromatik bir bitki olarak takdir edilirdi.
10. yüzyılda İspanya’da yetiştirilmeye başlanmış ve buradan diğer Avrupa ülkelerine yayılmıştır. Şu anda Avrupa’nın Akdeniz bölgesinde (Fransa, İtalya, İspanya) ve Asya’da yaygın olarak yetiştirilmektedir.
Botanik özellikler
Toprakta yatay, eklemli bir rizoma sahip, çok sayıda adventif kökü olan çok yıllık bir bitkidir. Gövde kenarlı, dallanmış, 60-120 cm yüksekliğinde, düz, bazen sürünücü, hafif tüylüdür.
Yapraklar oval, donuk uçlu, kenarları tırtıllı ve tırtıklı, tüylü, hoş bir aromaya ve hafif acı bir tada sahiptir. Beyaz veya kırmızımsı çiçekler salkım şeklinde kümelenir ve Haziran’dan Ağustos sonuna kadar çiçek açar.
Yanlış olarak bilinip tohum diye adlandırılan meyveler oval, pürüzsüz, kumral, küçük boyutludur. Çimlenme yeteneği düşüktür ve 2-3 yıl sürer. Bitkiler ekimden 20-30 gün sonra yavaşça filizlenir.
ÇEVRESEL İHTİYAÇLAR
Limon Otu düşük sıcaklıklara duyarlı bir bitkidir, kışları ılıman geçen bölgelerde iyi sonuçlar verir. Işık açısından yüksek talepleri vardır ve gölge, gelişimi ve uçucu yağ birikimlerini etkiler. Hafif, kumlu-killi, güneşe maruz kalan, aşırı nemsiz ve çok verimli olmayan topraklar ister, çünkü aşırı humus uçucu yağların içeriğini azaltır.
YETİŞTİRME
Bitkiler tohumla ve çalıları bölerek vejetatif olarak kurulabilir. Tarlaya doğrudan dikim Nisan ayında, 40-50 cm aralıklı sıralar halinde yapılmalıdır.
Çalıları bölmek için, sonbaharda veya ilkbaharda topraktan çıkarılması, kesilmesi, ekilmeden önce toprak, gübre ve su karışımına batırılması icap edip 3-5 yaşındaki bitkiler uygun görülür.
BAKIM
Bakım işleri yabani otların ayıklanması, sıra başına 20-30 cm mesafe olacak şekilde bitkilerin seyreltilmesi, kurak dönemlerde sulanması ve yaprakları hasat edildikten hemen sonra kimyasal veya organik gübre ile gübrelemeden oluşur.
Hasat
İlk hasat Haziran ayında, çiçeklenmenin başlangıcında, yaprakların kararmasını ve uçucu yağların buharlaşmasını önlemek için hemen gölgede kurutulması gereken yaprakların çıkarıldığı sapların kesilmesiyle yapılır. Yapay kurutma 30° C sıcaklıkta yapılmalıdır.