Bağların meyve aşaması başladığında, üzüm bağlarında bir dizi özel çalışmalar yürütülür ve bunların amacı üzüm üretimini hem nicelik hem de nitelik olarak en üst düzeye çıkarmaktır. Bu çalışmalar aynı zamanda kütüklerin ömrünün uzatılması, bitki yoğunluğunun korunması, hastalık ve zararlı saldırılarının önlenmesi gibi bir dizi hususu da etkilemektedir.

Bu amaçla, bakım çalışmaları farklı türlerden oluşmaktadır: doğrudan bitki üzerinde yapılan çalışmalar (meyve budaması, yeşillendirme çalışmaları, asmaların yönlendirilmesi, köklerin kesilmesi, hastalık ve zararlılara karşı tedaviler, vb.), toprak çalışmaları (yüzeydeki toprağın gevşetilmesi, sulama, gübreleme, herbisit uygulaması, toprak erozyonunu önleme çalışmaları), bağ asmaların incelenmesi.

DOĞRUDAN BİTKİ ÜZERİNDE YAPILAN BAKIM İŞLERİ

Yapılacak en önemli işlerden biri, büyüme ve meyve verme arasında yeterli bir denge sağlamak ve böylece hem kalite hem de miktar açısından üstün hasat elde etmek amacını taşıyan budamadır. Bu işlemin bir avantajı da diğer bakım işlerini de kolaylaştırmasıdır.

Kesim yöntemleri. Bunlar, kesimleri takiben kütük üzerinde kalan odun unsurlarına (mahmuzlar, kamışlar, kordonlar, tomurcuklar) ve bunların sayısı ve uzunluğuna göre tanımlanır. Dolayısıyla, üç yöntemimiz vardır: kısa, uzun ve karışık.

Bitkileri yönlendirme yolları. Bunlar, meyve veren gövdelerin toprağa göre yerleştirildiği yüksekliğin yanı sıra alan yönelimleri ile belirlenir. Böylece, aşağıdaki yönlendirme yollarını ayırt ederiz: alçak, yarı yüksek ve yüksek.

Budama türleri. Bunlar, kesme sistemi ve bitki yönlendirme türlerinin kombinasyonunun yanı sıra budamadan sonra gövdede kalan asmaların yönünden kaynaklanır. Bu nedenle, budama türleri olarak şunları sayabiliriz: Teremia tipi ve kol seviyesinde budama (Çoklu Guyot, Gövde üzerinde Guyot, Yükseltilmiş kollu Guyot, Cazenave kordonu, Speronat kordonu, Lenz Moser kordonu, Sylvoz kordonu).

Kuru budama, sırasıyla amacına göre sınıflandırılır: şekil düzeltme kesimleri (asma dikiminden sonraki ilk 3-5 yıl boyunca yapılır), meyve verme budaması (en önemlileri meyve verme aşamasının bitiminden sonra 25-35 yıl boyunca her yıl yapılır) ve yenileme budaması.

Uygulanan yönteme göre budama manuel, yarı mekanize ve mekanize olarak sınıflandırılır. Mevsime göre sonbahar, kış ve ilkbahar kesimleri ayırt edilir.

Şekil düzeltme kesimleri. Düşük yönlendirme durumunda dikimden sonraki ilk 2-3 yıl içinde veya yarı yüksek ve yüksek yönlendirme için ilk 5-6 yıl içinde gerçekleştirilirler. Dümenleme türüne ve seçilen budama türüne özgü asmalar ve meyve unsurları oluştuğunda ve kütükler dikim için ayrılan alanın tamamını kapladığında bitmiş olarak kabul edilirler.

Her şekil düzeltme kesimi, dümenleme tipine ve seçilen kesme sistemine bağlı olarak belirli özelliklere sahiptir, örneğin çoklu Guyot (düşük dümenleme, karışık kesme sistemi), yükseltilmiş kollu Guyot (yarı yüksek dümenleme, karışık kesme sistemi) vb.

ÖZEL KESİMLER

Bu kesimler, plantasyonlarda önemli hasara neden olabilecek iklimsel kazalar (kış donları veya ilkbahar geç donları, vejetatif büyüme döneminde dolu yağışı) durumunda gerçekleştirilir.

DOLU FIRTINALARINDAN ETKİLENEN TARLALARIN İYİLEŞTİRİLMESİ

Dolu, asmalarda önemli hasara neden olan bir iklim kazasıdır, çünkü kütüğün tüm organlarını etkileyebilir: yapraklar, sürgünler, çiçek salkımları, asmalar ve mevcut yılın yanı sıra sonraki yıllarda da üretimin tamamen kaybına yol açabilir. Tahribat, yapraklarda, sürgünlerde ve çiçek salkımlarında yırtılmalar, üzüm düşmesi ve çatlaması, şıra sızıntısı, patojenlerin ortaya çıkması, kabukta yırtılmalar vb.

Meydana gelen hasarlar, dolu fırtınasının meydana geldiği olay evresinden, büyüklüğünden, şiddetinden ve yağmurun eşlik edip etmediğinden de etkilenmektedir.

Dolu vejetasyon döneminin ilk kısmında yağarsa, bitkiler daha kolay toparlanır ve üretimi geri kazanmak için bir dizi önlem alınır:

• Eğer dolu tomurcuk kırılmasında yağarsa, yok olan sürgünlerin yerine, büyümeye başlamamış kordonların dibinde ve uykuda olan tomurcuklardan yenileri oluşacaktır. Böylece, gelecek yıl için meyve elementleri sağlanacak ve mevcut yılın üretiminin bir kısmı geri kazanılacaktır.
• Eğer dolu çok şiddetli olmuşsa, zarar görmüş tüm kısımlar, hatta ağır hasar görmüş odun oluşumları bile temizlenir. Genel olarak, etkilenmemiş filizlerin 3-4 yeşil mahmuzu, her biri 2 tomurcukla, çok yıllık oduna mümkün olduğunca yakın olacak şekilde kütük üzerinde bırakılır.
• Dolu düştükten sonra (ilk 12 saat) yaraların iyileşmesini desteklemek için bakırlı mantar ilaçlarının uygulanması tavsiye edilir.

Dolu, filizlerin odunlaşmaya başladığı vejetasyon döneminin ikinci kısmında (Haziran-Temmuz) düşerse, büyüme daha yavaş olduğundan ve yedek maddelere dayanan güdük organların iyileşmesi daha zor olacağından daha fazla zarara neden olabilir. Rezerv maddelerin azalmasıyla asmaların dona karşı direnci de azalacaktır.

Uygulanabilecek önlemler:

• Kütükleri kurtarmak için tek yöntem ilkbahar budamasıdır.
• İlkbahar budamasında kütükler üzerinde sırasıyla kısa meyve veren mahmuzlar, 3-4 tomurcuklu veya sadece 2 tomurcuklu mahmuzlar ve sağlıklı kordonlar varsa 5-6 tomurcuklu kamışlar bırakılacaktır.
• Kütük üzerinde bırakılan yük yaklaşık 30-40 tomurcuktur.
• Bakırlı mantar ilaçlarının yanı sıra ahşabın büyümesini ve olgunlaşmasını destekleyen ek gübrelerin uygulanması tavsiye edilir.

Meyve verme aşamasında bağda yapılacak diğer işler: kök budaması, meyve kordonlarının büyüme yönünün seçilmesi, sapların ve kordonların kafeslenmesi, kafes direklerinin revizyonu, meyve kordonlarının yönlendirilmesi.

YEŞİL İŞLER VE İŞLEYİŞİ

Bu çalışmalar, büyüme ve meyve verme süreçlerini düzenlemek için vejetasyon dönemi boyunca yürütülür ve esas olarak üretimin kalitesini etkiler.

Bu nedenle, filizlere (ayıklama, filizleri bağlama veya yönlendirme, tepe temizliği, çimdikleme, inceltme), çiçek salkımlarına ve üzümlere (bir kütük üzerindeki çiçek salkımı yükünü kontrol etme – çiçek salkımlarını inceltme, çiçek salkımının bazı kısımlarını bastırma) ve yapraklara (kısmi yaprak dökümü) uygulanan çalışmalar vardır.

Toprak işleri. Bağlarda toprağı gevşek tutmak, besin maddelerinin kullanılabilirliğini sağlamak, yabani otları yok etmek ve topraktaki kimyasal ve biyolojik süreçleri harekete geçirmek için yapılan çalışmalardır.

Dolayısıyla, toprak işleri olarak şunlar vardır:

• Höyük tabakasının giderilmesi;
• İlkbaharda sürme;
• Her sırada derin toprak gevşetme;
• Yüzeysel toprak gevşetme;
• Malçlama;
• Sonbaharda sürme.

ÜZÜM BAĞLARINDA HERBİSİT UYGULAMASI

Yabani otların temizlenmesi üzüm bağlarında önemli bir iştir, çünkü yabani otlar bitkilerle su ve besin maddeleri için rekabet eder, aynı zamanda patojenlerin ortaya çıkmasına ve gelişmesine elverişli bir mikro iklim yaratır. Bununla birlikte, herbisitler, yürütülen çalışmalar, gübreleme ve sulama ile birlikte toprağa uygulanan tarımsal-fita teknik önlemler setine entegre edilmelidir.

Entegre yabani ot yönetimi programları söz konusu olduğunda toprak işleri büyük bir etkiye sahiptir ve herbisitler, toprağa uygulanan iş sayısını en aza indirirken yabani otların tamamen yok edilmesine katkıda bulunan bir tamamlayıcı olarak kullanılır.

Tedavi, kontrol edilmesi gereken yabani otlara, uygulama süresine bağlı olarak, genellikle ürün etiketinde bulunabilen üreticinin tavsiyelerine harfiyen uyarak, belirli herbisitlerle üzüm bağlarında gerçekleştirilecektir.

BAĞ GÜBRELEMESİ

Bağ gübrelenmesi son derece önemli bir iştir ve temel prensibi, hem toprağın sağlığını geri kazanmak hem de asmanın ihtiyaç duyduğu miktarları sağlamak için, son ürünler (şıra, üzüm, şarap) üzerinde olumsuz bir etkiye sahip olmadan yeterli miktarda besin sağlamaktır. Organik gübrelerin uygulanmasının yanı sıra kimyasal gübreleme de önemli bir rol oynamaktadır.

Bu nedenle, bağlarda toprak analizine ve diğer faktörlere göre belirlenen dozlarda spesifik kimyasal gübreler uygulanmalıdır: kullanılan çeşit ve anaç, özel beslenme ihtiyaçları, su düzeni, beklenen hasat.

Ayrıca, toprağa uygulanan ürünlerle gübrelemenin yanı sıra, eksiklikleri gidermek için yaprağa püskürtme yoluyla uygulanan özel gübreler de kullanılır.

Sulama. Genel olarak, üzüm bağlarında, toprağın büyük bir hacmini araştıran güçlü kök sistemi nedeniyle, asma kuraklığa karşı iyi bir dirence sahiptir, ancak kurak alanlarda sulamaya iyi yanıt verir.

Bir kılavuz olarak, vejetatif büyüme döneminde uygulanan toplam su hacmi 1 000 ila 2 500 m³/ha arasında olan sulama kurallarının kullanılması önerilir. Bu hacim, Temmuz-Ağustos aylarında, sulama başına 400-800 m³/ha kullanılarak 2-4 kez sulanarak uygulanır.

Üzüm bağlarında hastalık ve zararlıların kontrolü. Asmalar belirli hastalıkların (Peronosporales, külleme) ve çeşitli zararlıların (Bağ salkım güvesi, elma pamuklu biti, kahverengi koşnil, vb.) özellikle de iklim koşullarının bunların ortaya çıkmasına ve gelişmesine elverişli olduğu yıllarda kendini gösterir. Kontrolü için, hedeflenen patojene/zararlıya bağlı olarak, ürün etiketindeki tavsiyelere uygun olarak spesifik insektisitler ve fungisitler ile işlem yapılması önerilir.

Aynı zamanda, zararlıların izlenmesi ve erken tespiti için özel tuzakların kullanılması tavsiye edilir.

Hasat. Üzüm hasadı, daha fazla iş hacmi gerektiren en önemli teknolojik süreçlerden biridir. Ayrıca, elde edilen ürünün miktarı ve kalitesi büyük ölçüde bu çalışmaya bağlıdır. Sofralık üzümler söz konusu olduğunda, hasat zamanı, onları tüketime uygun hale getiren çeşit özelliklerini sundukları zamandır. Bunlar organoleptik olarak veya laboratuvar analizi ile belirlenebilir.

Şaraplık üzümler, teknolojik olgunlukta, bileşim özelliklerine (asitlik, şeker içeriği, siyah çeşitler için renklendirici maddeler, vb.) ve belirli bir şarap türü elde etmek için gereken niteliklere sahip olduklarında hasat edilir.