My Cart
Alışveriş sepetinizde hiç ürün yok.
Aronya tedavileri, haşere ve hastalık kontrolü
Aronya (Aronia melanocarpa) Kuzey Amerika’ya özgü meyve veren bir çalıdır. Aronya meyveleri en güçlü doğal antioksidanlardan biri olarak kabul edilir. Farklı kalp hastalıklarının tedavisinde ve önlenmesinde tüketimi tavsiye edilmektedir. Ayrıca, aronya meyvesi tüketimi yaşlanmayı önler, vücudu UV ışınlarından korur ve bağışıklık sistemini güçlendirir. Bu meyveler ayrıca güçlü bir antibakteriyel etkiye sahiptir. Aronya çalıları dekoratif amaçlı olarak da yetiştirilmektedir. Ayrıca, Aronya tedavileri çalının hastalıklara ve zararlılara karşı korunması için önemli bir adımdır.
ARONYA ÇALILARININ BAŞLICA HASTALIKLARI
Bakteriyel kök kanseri (Agrobacterium tumefaciens)
Bu bakteri, nematodların veya hava koşullarının (örn. dolu yağması) neden olduğu yaralar yoluyla bitkiye girer. Hastalığın ortaya çıkması 22℃ ile 30℃ arasındaki sıcaklıklar ve yaklaşık %80 atmosferik nem ile desteklenir. Tümörler köklerde ve gövdelerde gelişir. Başlangıçta küçük ve yumuşaktırlar, ancak daha sonra odunsu hale gelirler. Tümörler farklı şekil ve boyutlara sahiptir. Bazen yapraklara, tomurcuklara veya sürgünlere benzer oluşumlar meydana getirirler. Tümörlerin hücreleri büyük ve deforme olmuştur.
Önleme ve kontrol tedbirleri:
- meyve bahçelerinin uygun şekilde hazırlanmış tarlalar üzerine kurulması;
- dikimden önce fidelerin dikkatle incelenmesi;
- dikim malzemesinin köklerinin Bouillie Bordelaise (%1) veya Topas 100 EC %0,025 çözeltisinde ıslatılması;
- Bir çalıdan diğerine geçerken budayıcıların ve diğer aletlerin dezenfekte edilmesi;
- etkilenen dalların kesilmesi, Bouillie Bordelaise (%4-5) ile tedavi uygulanması ve yaraların mastik ile kapatılması;
- vejetasyon dönemi boyunca bakır bazlı ürünlerle kimyasal uygulamaların yapılması.
Ateş yanıklığı (Erwinia amylovora)
‘Elmanın dal yanıklığı’ olarak da bilinir.
Tüm meyve bahçelerinin yok olmasına neden olabilen çok tehlikeli bir hastalıktır. Bu hastalığın ortaya çıkması yüksek atmosferik nem, rüzgar, yağış ve 10℃ ile 30℃ arasındaki sıcaklıklar tarafından desteklenir. Etkilenen ağaçların görünümü yanmış ağaçlara benzer. Sürgünler kurur ve renkleri kahverengiye döner, meyveler siyaha döner veya lekelenir. Yağışlı havalarda, etkilenen bölgelerde bakteriyel eksudat görülür.
Önleme ve kontrol tedbirleri:
- etkilenen dalların kesilmesi ve yakılması;
- bakır bazlı ürünlerle kimyasal işlem uygulanması.
Külleme (Podosphaera sp.)
Saldırı yapraklarda (özellikle genç sürgünlerde bulunanlarda), tüm yaprağı kaplayan ve uzayan beyaz lekeler şeklinde ortaya çıkar. Hastalık ilerledikçe miselyum gri ve tozlu hale gelir ve etkilenen dokular kırışır ve kurur. Mantar genç meyvelere de saldırarak onları beyaz miselyal keçe ile kaplar. Daha sonra meyve çatlar ve çürür.
Önleme ve kontrol tedbirleri:
- dengeli gübreleme;
- dayanıklı çeşitlerin yetiştirilmesi;
- saldırıya uğrayan sürgün ve meyvelerin yakılması.
Pas hastalığı (Gymnosporangium sp.)
Mantar ilk gelişim evrelerini ardıç üzerinde oluşturur. Daha sonra sporlar su ve rüzgar yoluyla taşınarak aronya bitkileri de dahil olmak üzere diğer türleri istila eder. Yaprakların üst tarafında sarı (hafif kırmızımsı) lekeler oluşur ve bunların önünde küçük siyah lekeler belirir. Bunlar mantarın fruktifikasyonunu temsil eder. Alt tarafta, dokular şişkinleşir ve uzun, sarı mantar fruktifikasyonları oluşturur. Belirtiler çiçek tomurcuklarında da görülebilir.
Önleme ve kontrol tedbirleri:
- meyve bahçesindeki yabani otların yok edilmesi.
Diplocarpon mespili kahverengi lekesi (Diplocarpon maculatum)
Bu mantar birkaç bitkide parazitlenen polifag bir türdür. Ana saldırı şekli yapraklar üzerindedir. Saçakların yüzeyinde dairesel, krem sarısı lekeler belirir ve daha sonra bunlar kırmızımsı hale gelir. Zamanla, bu lekelerin ortasında mantarın fruktifikasyonunu temsil eden siyah noktalar belirir. Lekeler genişleyebilir ve birleşerek sonunda tamamen yaprak dökülmesine neden olabilir. Sürgünler ve meyveler de etkilenebilir. Sürgünler kahverengiye döner ve kurur ve meyvelerde yapraklardakine benzer lekeler görülür. Lekeler birleşir ve meyve özü çatlayarak meyve çürümesine neden olan hastalıkların gelişimini destekler.
Önleme ve kontrol tedbirleri:
- dökülen yaprakların toplanması ve yakılması;
- saldırıya uğramış sürgünleri kesmek ve yakılarak yok edilmesi.
ARONYA ÇALILARININ BAŞLICA ZARARLILARI
Citrus flatid planthopper (Metcalfa pruinosa)
‘Citrus flatid planthopper’ olarak bilinen bu tür, asmalara, ağaçlara ve çalılara zarar veren polifag bir türdür. Yılda bir nesli vardır ve saldırıya uğrayan bitkilerin dallarında yumurta evresinde kışı geçirir. Yetişkinler ve larvalar saldırıya uğrayan bitkilerin hücre öz suyu ile beslenir, bitki gelişmeyi engeller ve birçok hastalık ve virüs yayar. Böceğin vücudunu kaplayan mumsu tabaka nedeniyle bu türle mücadele etmek çok zordur. Bu nedenle zararlı, elma pamuklu biti (Eriosoma lanigerum) ile kolayca karıştırılabilir.
Akarlar
Akarlar çıplak gözle zorlukla görülebilen çok küçük böceklerdir. Polifag türlerdir, hem kültür hem de kendiliğinden yetişen birçok meyveli bitki ve çalıya saldırırlar. Hücre özsuyu ile beslenirler. Saldırıdan sonra yaprak parşömen benzeri bir görünüme sahip olur, çiçekler dökülür ve bitki gelişmesini durdurur.
Amerikan beyaz kelebeği (Hyphantria cunea)
Bu tür Amerikan beyaz kelebeği olarak da bilinir. Süs ağaçlarının (dut, çınar vb.) yanı sıra meyve veren ağaç ve çalı türlerine de saldıran polifag bir türdür. Yılda iki nesli vardır ve kışı toprağın yüzey tabakasında pupa olarak geçirir. Tırtıllar genellikle yaprakların alt tarafındadır ve onları tüketirler. Kısa süre sonra, içinde beslendikleri bir yuva oluştururlar. Bu böcek yaprak dökülmesine ve dolaylı olarak meyve üretiminin azalmasına neden olur.
Kiraz sineği (Rhagoletis cerasi)
Hasattan sonra bile hasara neden olabilen özellikle tehlikeli bir türdür. Saldırıya uğrayan meyveler açık bir renk alır ve çürür. Yılda bir nesil geliştirir ve toprağın yüzey tabakasında pupa olarak kışı geçirir. Yetişkinler Mayıs ayının 15’inden sonra ortaya çıkar ve yaklaşık 30 gün boyunca uçarlar.
Yaprak bitleri
Yaprak bitleri bir bitkiden diğerine veya bir türden diğerine göç eden polifag türlerdir. Hem doğal florada hem de kültür türlerinde zarar oluştururlar. Genellikle yaprakların, çiçeklerin veya çiçek salkımlarının ve genç sürgünlerin alt tarafında koloni oluştururlar. Böcekler bitki organlarını sokar ve hücre öz suyunu emer. Şiddetli bir saldırı bitkide strese neden olur ve hastalıklara karşı direncini azaltır.
Uzman tavsiyesi 
