Wiśnia pospolita (Prunus cerasus) to drzewo owocowe pochodzące z Azji Środkowej, cenione za swoje owoce. Jest to gatunek rustykalny, który odnosi sukcesy w większości obszarów kulturowych, będąc również dobrym gatunkiem miododajnym. Drzewo posiada błyszczące, ząbkowane na brzegach liście, a kwiaty są białe. Owoce wiśni zawierają cukry, kwasy organiczne, białka, pektyny, potas, fosfor, wapń, magnez, witaminy, karoten.

Specyfika uprawy i owocowania

System korzeniowy jest słabo rozwinięty, większość korzeni penetruje glebę do głębokości 40 cm. W porównaniu do czereśni część nadziemna jest mała lub średniej wielkości. Zdolność rozgałęziania zależy od odmiany, a tempo wzrostu jest niższe niż u czereśni.

Wiśnia kwitnie po lub w tym samym czasie co czereśnia, ale zapylanie jest inne. W zależności od temperatury kwitnienie jest rozłożone na 7-10 dni. Odmiany mogą być samopłodne, samosterylne i grupy międzysterylne. Zapylanie jest entomofilne i krzyżowe. W sadzie zaleca się sadzenie co najmniej trzech różnych odmian, aby zapylanie odbywało się w prawidłowy sposób (20-40% kwiatów musi zostać zapylonych). Jeśli okres kwitnienia nakłada się na siebie, zapylanie można również przeprowadzić za pomocą odmian czereśni. Wiśnia owocuje 2-3 lata po posadzeniu, a żywotność plantacji wynosi 20-30 lat (w zależności od odmiany).

WYMAGANIA KLIMATYCZNE I GLEBOWE

W porównaniu do czereśni, wiśnia nie ma wysokich wymagań temperaturowych. Rośnie na obszarach o średniej rocznej temperaturze 8-11 ° C. Jest to gatunek bardzo odporny na zimę. Podczas spoczynku wegetatywnego wytrzymuje temperatury do -30°C. Pąki w fazie pęcznienia również wytrzymują -12°C, a kwiaty do -2°C.

Optymalne temperatury mieszczą się w zakresie 15-25 ° C. Wiśnia wydaje obfite plony na obszarach, gdzie rocznie spada 500-700 mm deszczu. Jest niezwykle wrażliwa na nadmiar wilgoci w glebie, gdyż powoduje to uduszenie korzeni. Ze względu na niskie wymagania świetlne dobrze wykorzystuje zbocza o ekspozycji północno-wschodniej lub północno-zachodniej. Nie toleruje ciężkich i zwartych gleb, ale dobrze radzi sobie na glebach cienkich i lekko erodowanych.

Przygotowanie gleby

Ziemia musi być starannie wybrana, aby spełnić wymagania pedoklimatyczne. Działka, na której zostanie założony sad, powinna mieć południową ekspozycję, a ziemia być dobrze wyrównana. Ziemię należy uprawiać zgodnie z ogólnymi zasadami. Jeśli plantacja jest zakładana na gruncie, który był używany jako sad, podłoże powinno być przygotowywana 1-2 lata wcześniej. Aby przywrócić strukturę gleby i wyeliminować ogniska infekcji, ziemia może być uprawiana wieloletnimi roślinami strączkowymi. Jeśli działka jest silnie zachwaszczona, można zastosować nieselektywny herbicyd.

Gleba powinna być nawożona nawozami organicznymi (obornik, kompost). Zaleca się wertykulację gleby, aby korzenie mogły łatwo rosnąć. Wszystkie pozostałości w glebie należy zebrać i usunąć z działki, po czym gleba musi być dobrze wyrównana.

W celu precyzyjnego sadzenia ziemię można pikietować. Pikietowanie to operacja polegająca na zaznaczeniu na ziemi pozycji każdego drzewa, a dokładniej na wbiciu palika w miejsce sadzenia drzew.

Sadzenie

Najlepszym czasem na sadzenie jest jesień po opadnięciu liści. Sadzenie wiosenne wykonuje się tylko wtedy, gdy sadzenie jesienne nie powiodło się. Przy ustalaniu odległości sadzenia należy wziąć pod uwagę: wigor podkładek, na których drzewa zostały zaszczepione, kształt projektowanej korony, wigor odmian wiśni, żyzność wybranej ziemi.

Jako wskazówkę, w przypadku drzew szczepionych na podkładkach o wysokim wigorze, zaleca się 5×4 m dla klasycznego systemu uprawy. Dla intensywnego systemu uprawy, w przypadku drzew szczepionych na podkładkach o niższym wigorze, 4×3 m lub 4×2 m, bez podpór. Materiał do sadzenia powinien pochodzić wyłącznie z autoryzowanych szkółek.

Przycinanie korzeni

Operacja ta jest wykonywana w celu usunięcia uszkodzonych części i utrzymania zdrowego systemu korzeniowego. Nekrotyczne korzenie należy całkowicie usunąć, a zdrowe skrócić o 7-8 cm. Przycinanie wykonuje się tylko wtedy, gdy materiał do sadzenia został niedawno usunięty z gleby.

Po przycięciu korzenie powinny być moczone. Namaczanie polega na wprowadzeniu korzenia do mieszaniny żółtej ziemi, świeżego obornika i wody. Rolą warstwy błota jest zapewnienie wyższej wilgotności wokół systemu korzeniowego. Jeśli materiał do sadzenia został przetransportowany na duże odległości przed namoczeniem, można go umieścić w misce z wodą na 2 godziny. Operacja ta ma na celu nawodnienie korzeni.

Właściwe sadzenie

Ten etap rozpoczyna się od wykopania dołu. Jeśli jest on zbyt mały, system korzeniowy będzie rozwijał się powoli. Wielkość dołu zależy od stopnia spulchnienia gleby. Jeśli gleba nie została uprawiona, dół powinien zostać wykopany 2-3 miesiące wcześniej i mieć następujące wymiary: 100 x 100 x 80 cm. Jeśli ziemia została odpowiednio uprawiona, dół należy wykopać 1-2 dni wcześniej lub nawet tego samego dnia.

W takim przypadku dół będzie miał następujące orientacyjne wymiary: 40 x 40 x 40 cm. Gleba usunięta z górnej części dołu powinna być zmieszana z obornikiem i umieszczona na dnie dołu. Następnie należy umieść sadzonkę w dołku tak, aby korzenie znajdowały się na żyznej warstwie u podstawy. Podczas sadzenia korzenie muszą być w bliskim kontakcie z glebą. Punkt szczepienia drzewa powinien znajdować się 5-10 cm nad ziemią (aby uniknąć ukorzeniania się szczepów i zaimpregnować siłę wzrostu charakterystyczną dla zastosowanej podkładki).

Po posadzeniu, gleba wokół drzewek powinna być dobrze nawodniona, a obok nich można umieścić tuje (aby rosły prosto). Można je również okryć materiałami chroniącymi przed gryzoniami, a sad ogrodzić.

PRACE PIELĘGNACYJNE

Ze względu na warunki klimatyczne, wiosną może wystąpić susza. Materiał sadzeniowy posadzony jesienią jest wrażliwy w tym okresie i musi być okresowo podlewany. Aby utrzymać wilgoć, glebę wokół należy płytko przekopać i przykryć warstwą ściółki.

Przycinanie

Przycinanie przeprowadza się od pierwszego roku wegetacji. Ich celem jest osiągnięcie równowagi między wzrostem, a owocowaniem. Prawidłowo przycięte drzewo ma dłuższy okres trwałości niż drzewo nieprzycinane. Koronę wiśni formuje się tak, aby prace pielęgnacyjne i zbiory były jak najłatwiejsze.

W pierwszym roku, wiosną, drzewo należy skrócić do wysokości 80 cm nad skierowanym na zewnątrz pąkiem owocowym. Gdy drzewo zacznie rosnąć, wszystkie pąki i pędy należy usunąć z obszaru pnia do wysokości 50 cm. Latem (sierpień) wybiera się 3-4 pędy równomiernie rozmieszczone na drzewie, aby uformować przyszłą koronę.

Wiosną drugiego roku wybiera się główne pędy. Jeśli są dłuższe niż 60 cm, skraca się je tak, aby wszystkie były tej samej długości. Pęd, który przedłuża główną oś, jest skracany tak, aby był o 25 cm wyższy niż główne pędy. Latem usuwa się wszystkie pędy zachłanne i te rosnące na górnej części głównych gałęzi.

W trzecim roku wegetacji gałąź przedłużająca oś główną jest skracana powyżej pąka bocznego, do rozgałęzienia. Do formowania drugiego piętra korony wybiera się inne pędy. Powinny one znajdować się 60-70 cm powyżej pierwszego piętra korony. Pędy rosnące w górnej części gałęzi należy usunąć.

W czwartym roku wybiera się pęd do utworzenia trzeciego piętra korony. Musi on znajdować się w odległości 30 cm od drugiego piętra. Wszystkie chciwe, konkurujące lub skierowane do wewnątrz pędy zaleca się usunąć z korony. 50% rocznych gałęzi skraca się do 4-5 pąków (w celu normalizacji owocowania). W kolejnych latach przycinanie będzie miało na celu ograniczenie wysokości drzewa, utrzymując równowagę między wzrostem a owocowaniem. Stare gałęzie (4-5 lat), chore i rosnące wewnątrz korony muszą być usunięte.

Przycinanie zielone

Te cięcia są łatwiejsze do utrzymania przez drzewo, niż te wykonywane w fazie spoczynku. Najpierw należy usunąć połamane, suche lub chore gałęzie i zachłanne pędy. Odmładza to koronę. Kolejno usuń gałęzie, które przecinają się lub zacieniają.

Młode pędy są uszczykiwane (odcinany jest wierzchołek). Stymuluje to różnicowanie pąków i rozgałęzianie. Wszystkie cięcia są wykonywane ukośnie. Dzięki temu woda łatwo odpływa z ran. Rany większe niż 2 cm pokrywa się mastyksem.

STYMULACJA OWOCOWANIA

Zabiegi te stymulują wiśnię do produkcji większej ilości owoców, szybszego owocowania lub rozwoju silniejszych pędów:

Kształtowanie gałęzi: to zmiana naturalnej pozycji gałęzi w kierunku pionowym. Powoduje to wzrost i wzmocnienie gałęzi. Operacja ta jest przeprowadzana głównie w dojrzałej fazie drzew. W tej fazie wzrost wegetatywny jest nieobecny, a operacja ta prowadzi do odmłodzenia korony.

Pochylanie gałęzi: polega na zmianie pozycji gałęzi w kierunku poziomym. Powoduje to wzrost pąków owocowych na gałęzi i napowietrzenie korony. Gałęzie można pochylić poniżej poziomu, aby uzyskać obfite owocowanie. Ta operacja jest praktykowana w młodym stadium drzew, gdy dominuje wzrost wegetatywny.

Wyginanie gałęzi w łuk: poprzez tę zmianę pozycji, część podstawowa pozostaje wznosząca się, a część końcowa jest nachylona poniżej poziomu (opadająca). Operacja ta powoduje wzrost wegetatywny. Drzewa, które przeszły wygięcie w łuk, zaczynają pączkować 2-3 lata wcześniej.

Nacięcie poprzeczne: przerwanie naczyń przez drobne cięcie ostrym ostrzem. Cięcie jest wykonywane powyżej pąka.

Nacięcie wzdłużne: cienkie cięcie jest wykonywane wzdłuż długości pnia. Operacja ta pomaga zwiększyć grubość pnia.

Skręcanie: polega na skręcaniu gałęzi lub pędów. Operacja ta stymuluje owocowanie.

Łamanie gałęzi: Jest praktykowane w przypadku gałęzi, które mają niewłaściwą orientację. Owocowanie następuje szybko na złamanych gałęziach.

Pielęgnacja sadu wiśniowego jest zróżnicowana w zależności od obszaru i wieku plantacji. W warunkach nawadniania, rośliny owocowe lub krzewy owocowe mogą być uprawiane w przerwach między rzędami. Przykłady: pomidory, papryka, bakłażan, cebula, czosnek, ziemniaki, truskawki itp. Na obszarach, gdzie gleba jest narażona na erozję, przerwa między rzędami wiśni może być obsiana trawą, a na obszarach stepowych uprawiana, aby gleba gromadziła jak najwięcej wody. Można również stosować herbicydy, ale dopiero 2-3 lata po posadzeniu.

Nawadnianie

Nawadnianie jest niezbędne na obszarach z deficytem opadów, aby zapewnić wysokie plony i dobry wzrost drzew. Krytycznymi okresami dla podlewania wiśni są: faza różnicowania pąków (pęcznienie pąków), faza kwitnienia i faza wzrostu owoców. Nawadnianie jest zalecane zawsze, gdy jest to konieczne, aby zapewnić stałą wilgotność gleby. Wiśnia może być skutecznie nawadniana zarówno przez kroplowanie, jak i mikrozraszanie.

Ochrona drzew przed mrozem

Ze względu na niestabilne warunki pogodowe, drzewa wiśni są często narażone na późnowiosenne przymrozki. Mogą one zagrozić zbiorom, więc aby chronić drzewa, można rozważyć techniki fumigacji. Gdy zapowiadane są niskie temperatury, w sadzie należy spalać łatwo palne materiały (zebrane w stosy), które wytwarzają dużą ilość dymu (guma, słoma, obornik, smoła, torf itp.).

W ten sposób warstwa dymu, która tworzy się nad sadem, nie pozwala na uwalnianie ciepła z gleby, a tym samym utrzymuje wyższą temperaturę w pniu/koronie drzewa. Bardzo ważne jest utrzymywanie ognia przez całą noc, szczególnie przed wschodem słońca, kiedy temperatura gwałtownie spada. Ta operacja może chronić drzewa przed temperaturami do -3 stopni Celsjusza.

Nawożenie

Nawożenie młodych drzew wiśni odbywa się za pomocą obornika, stosowanego co 2-3 lata, lub nawozów chemicznych (typu NPK), stosowanych corocznie. W przypadku młodych plantacji nawozy stosuje się u podstawy drzewa. Drzewa dobrze reagują również na nawozy dolistne.

Zwalczanie szkodników i chorób

Stan fitosanitarny plantacji jest bardzo ważny. Przeprowadzanie zabiegów fitosanitarnych zgodnie z określonym harmonogramem może znacznie ograniczyć występowanie chorób i szkodników.

Aby zniszczyć ogniska infekcji w sadzie, zabiegi stosuje się podczas spoczynku wegetacyjnego (zimą). Zabiegi należy stosować w oknach zimowych, gdy temperatura jest wyższa niż 5 stopni Celsjusza.

W przypadku chorób pierwszy zabieg (po opadnięciu liści) wykonuje się produktami na bazie miedzi. Drugie opryskiwanie produktami na bazie miedzi odbywa się wiosną, w momencie pękania pąków. Roztwór powinien być rozpylany na całej powierzchni drzew, od podstawy gleby do gałęzi. Zabiegi te stosuje się w dni bez opadów, przy temperaturach powyżej 6-7 ° C, aby roztwór nie zamarzł na roślinach.

7-10 dni po zastosowaniu zabiegów miedziowych można zastosować olej ogrodniczy, który działa przeciwko szkodnikom, które mogą zimować w korze drzew.

Zbiory

Przy określaniu optymalnego czasu zbioru należy wziąć pod uwagę kilka czynników: wielkość i kolor owoców, jędrność miąższu, łatwość odrywania się owoców od gałęzi, zawartość cukru.

Czas zbioru zależy również od łatwości psucia się owoców i przeznaczenia produkcji. Owoce są zbierane ręcznie w przypadku świeżej konsumpcji i maszynowo (ale mogą być również zbierane ręcznie) w przypadku odmian przeznaczonych do przetwórstwa przemysłowego.