Porzeczka, sadzenie, uprawa i zbiory

Porzeczka
Porzeczka

Porzeczka czarna, inaczej europejska porzeczka czarna (Ribes nigrum) jest gatunkiem rustykalnym o wysokim potencjale biologicznym, zdolnym do uzyskania plonu 5-8 ton/ha. Naturalnie rośnie w górskich rejonach Europy (Alpy, Karpaty), Azji i Ameryki Północnej. W pierwszych 2-3 latach po posadzeniu krzew porzeczki wytwarza niewielką ilość owoców, ale po tym okresie krzew osiąga swój biologiczny potencjał produkcyjny.

Jagody krzewu czarnej porzeczki są ważnym źródłem składników odżywczych, mają wysoką zawartość cukrów, kwasów organicznych, sodu, potasu, wapnia, żelaza, błonnika pokarmowego oraz witamin (A, D, C, B6, B12).

Cechy botaniczne

Porzeczka czarna to krzew o wysokości 1-1,5 m, tworzący 15-25 pędów. W glebie rozwija silnie rozgałęziony system korzeniowy, na głębokości 15-50 cm. Ze względu na powierzchowny system korzeniowy prace pielęgnacyjne należy prowadzić ostrożnie, a korzenie chronić. Pędy w pierwszych latach rosną silnie, potem intensywność wzrostu maleje. Młode gałązki czarnej porzeczki są pokryte delikatnym meszkiem, szaro-czerwone, z małymi gruczołami (które wydzielają intensywny, specyficzny zapach). Pąki o owalnym kształcie, mają długość około 5-8 mm. Liście porzeczki czarnej są długoogonkowe, pokryte włoskami, o ząbkowanych brzegach, a kwiaty skupione są w groniaste kwiatostany. Owocem jest okrągła jagoda, która osiąga średnicę do 20 mm i ma czarny kolor. Krzew kwitnie w kwietniu-maju, a owoce dojrzewają w lipcu. Zapylanie odbywa się przez owady (gatunki entomofilne).

Wymagania środowiskowe

Porzeczka czarna dobrze znosi półcień, ale jej obfity potencjał biologiczny objawia się w warunkach pełnego oświetlenia. Najlepsze produkcje uzyskuje się w rejonach, gdzie średnia roczna temperatura wynosi od 7,5℃ do 8,5℃. W okresie spoczynku krzew wytrzymuje temperatury nawet do -28℃, lecz wysokie temperatury w okresie letnim mogą być szkodliwe. Przy 30℃ krzew może tracić liście, owoce dojrzewają przedwcześnie, pozostają małe i odpadają. Krzew wymaga co najmniej 700 mm opadów/rok. Gleba powinna być żyzna, głęboka, o strukturze gliniastej, z dobrym drenażem.

Przygotowanie terenu
Porzeczka

Pod uprawę czarnej porzeczki ziemię wybiera się w zależności od wymagań glebowo-klimatycznych krzewu. Wybrana działka powinna być położona w odległości co najmniej 500 m od dróg o dużym natężeniu ruchu i 15-20 km od zanieczyszczeń przemysłowych. Z kolei nachylenie terenu nie powinno przekraczać 10-15%.

Najlepszymi prekursorami dla porzeczki czarnej są roczne lub wieloletnie rośliny strączkowe (groch, fasola, koniczyna, lucerna), a także niektóre rośliny przemysłowe (rzepak, gorczyca). Do nawożenia podstawowego należy zastosować 50-60 t/ha obornika lub 500-600 kg/ha nawozu kompleksowego NPK. Glebę zaleca się przygotować co najmniej 60 dni przed sadzeniem, a w przypadku silnego zachwaszczenia można zastosować herbicydy nieselektywne.

Rekomendowane produkty

Przeczytaj uważnie i postępuj zgodnie z instrukcjami na etykiecie każdego produktu
Porzeczka
Sadzenie

Optymalny okres sadzenia przypada na okres od końca października do pierwszej dekady listopada. W celu uzyskania precyzyjnego nasadzenia, teren można pikietować (miejsce każdego krzewu zaznacza się na działce). Zalecany schemat sadzenia to 3 m odległości między rzędami i 1 m odległości między roślinami na rząd. Dołki o wymiarach 40x40x30 cm wykonuje się w pobliżu palików, bez ich rozsuwania, w dniu sadzenia lub kilka dni wcześniej. Materiał roślinny należy pozyskiwać wyłącznie z autoryzowanych szkółek lub stacji badawczych.

U podstawy każdego dołu wprowadza się mieszaninę dobrze przefermentowanego obornika i ziemi (powstałej w wyniku wykopania dołu). Materiał sadzeniowy umieszcza się w dołku tak, aby 5-6 cm łodygi było przykryte ziemią. Po posadzeniu gleba jest ubijana wokół krzewu. Na koniec rośliny powinny być dokładnie podlewane, a wokół nich utworzyć kopiec o wysokości 8-10 cm. Po posadzeniu lub wiosną krzewy skraca się do 10-12 cm, tak aby nad kopcem pozostały 2-3 pąki.

Prace pielęgnacyjne

Porzeczka
Przycinanie

W pierwszych latach po posadzeniu wykonuje się cięcia formujące korony. Powstały krzew powinien owocować już od trzeciego roku. Porzeczka czarna co roku kiełkuje z poziomu gruntu, a największe ilości owoców uzyskuje się na 2 i 3 letnich gałęziach. W drugim roku po posadzeniu wybiera się 4-6 pędów, które skraca się do 40 cm. Wszystkie pozostałe gałęzie usuwa się z miejsca wstawienia. Eliminuje się słabe przyrosty oraz te, które zostały dotknięte przez mróz lub choroby. W trzecim roku, oprócz 6 łodyg, wybiera się 4-6 pędów, którym pozwoli się rosnąć. Gałęzie wyrastające na pierwszych 6 pędach są skracane do 15-20 cm.

W czwartym roku wybiera się 18-20 zdrowych pędów (w różnym wieku), a pozostałe usuwa się z ziemi. Eliminuje się małe i słabe przyrosty wegetatywne (cięcie wykonuje się nad pąkiem zorientowanym na zewnętrzną część krzewu). W ten sposób pęd, który rozwinie się z pąka, zastąpi usunięty pęd. Cięcia w kolejnych latach powinny napowietrzać i odmładzać krzew. Usuwa się chore i suche gałęzie, a także stare (mające więcej niż 4 lata). Wybieramy 18-20 zdrowych gałęzi, w wieku od roku do trzech lat i skracamy o 1/3 początkowej długości.

Rekomendowane produkty

Przeczytaj uważnie i postępuj zgodnie z instrukcjami na etykiecie każdego produktu
Pielęgnacja gleby

W pierwszych latach po posadzeniu odstępy między rzędami utrzymywane są w czystości poprzez ściółkowanie i wielokrotne motyczenie. Prace pielęgnacyjne wykonuje się ostrożnie, aby nie uszkodzić systemu korzeniowego krzewów. Począwszy od trzeciego roku można opryskiwać teren zatwierdzonymi herbicydami. W przerwach między rzędami można uprawiać koniczynę białą (Trifolium repens). Gatunek ten nie konkuruje z czarną porzeczką o wodę i składniki odżywcze.

Nawadnianie

Podlewanie jest obowiązkowe na obszarach, gdzie opady nie zapewniają niezbędnej ilości wody (co najmniej 700 mm/rok). Zwykle wystarcza 4-5 nawodnień o normach 400-500 m^3/ha. Nawadnianie może być stosowane przez systemy zraszające lub kroplowe, jak również przez nawadnianie bruzdowe.

Nawożenie

W celu osiągnięcia pełnego potencjału produkcyjnego plantacji, konieczne jest dodatkowe nawożenie. Co dwa lata należy zastosować 30-40 t/ha dobrze rozłożonego obornika oraz 30-40 gramów/roślinę nawozu kompleksowego NPK. Optymalnym terminem podawania jest okres od listopada do lutego. Nawozy te można włączyć do gleby za pomocą motyki na głębokość 10-15 cm.

Skuteczne jest również cotygodniowe stosowanie nawozów rozpuszczalnych w wodzie poprzez system nawadniania kropelkowego, ponieważ rośliny mogą stale korzystać z niezbędnych pierwiastków. W zależności od fenofazy można podawać optymalne ilości nawozów korzeniowych z makro- i mikroelementami.

Nawożenie korzeniowe można uzupełnić stosując nawozy dolistne, w zależności od potrzeb rośliny i warunków środowiska.

Rekomendowane produkty

Przeczytaj uważnie i postępuj zgodnie z instrukcjami na etykiecie każdego produktu

W celu przezwyciężenia okresów stresu fizjologicznego porzeczki czarnej można wykonać nawożenie dolistne i korzeniowe przy użyciu stymulatorów. W celu poprawy struktury gleby i absorpcji korzeni można zastosować specjalne nawozy.

Porzeczka
Zwalczanie szkodników

Stan fitosanitarny plantacji jest bardzo ważny, czarna porzeczka jest atakowana przez szereg chorób i szkodników. Higiena kulturowa jest jednym z działań zapobiegających chorobom oraz szkodnikom. Polega ona na przycinaniu, zbieraniu i paleniu pędów i łodyg, które są suche lub porażone przez choroby i szkodniki. Dodatkowo liście z plantacji powinny zostać włączone do gleby poprzez płytkie motyczenie. Prace związane z higieną kulturową wykonuje się w okresie spoczynku (zima).

W celu ułatwienia prac pielęgnacyjnych oraz zbiorów zaleca się wykonywanie treliażu plantacji porzeczki czarnej. Na plantacjach komercyjnych porzeczki czarnej można stosować specjalne systemy, składające się z krat i drutu. W przypadku małych powierzchni, rośliny mogą być stabilizowane za pomocą tyczek.

Porzeczka
Zbiory

Jagody czarnej porzeczki zbiera się, gdy owoce na szczycie kiści są zabarwione na czerwono-zielony kolor. Owoce dojrzewają etapami, od podstawy grona do jego szczytu. Zbiór odbywa się przy chłodnej i suchej pogodzie, a owoce przechowuje się od razu w opakowaniach. Zaleca się stosowanie małych opakowań, aby nie uszkodzić owoców (max 5 kg). Porzeczki zebrane w optymalnym czasie można przechowywać w chłodnych pomieszczeniach przez 10 dni. W magazynach z kontrolowaną atmosferą owoce mogą być przechowywane przez 35 dni.

×

Pomożemy Ci
zadbać o rośliny

WJeśli nie znalazłeś rozwiązania w naszych artykułach lub poprzednich dyskusjach, rozpocznij nową dyskusję, a nasi eksperci udzielą Ci pomocy.

Nowa dyskusja dotycząca

Porzeczka, sadzenie, uprawa i zbiory
Porzeczka, sadzenie, uprawa i zbiory

Your information:

Twoje imię i nazwisko może zawierać maksymalnie 30 znaków. Jeśli chcesz przekazać szczegóły problemu, z którym się borykasz, wypełnij pozostałe pola.

The maximum document size is 59 MB.

Dodaj
Pomocne będzie dołączenie kilku Obrazki lub Wideo Maksimum 15 sek


Chcesz dowiedzieć się więcej?

Nasi specjaliści uczestniczą w dyskusjach społeczności Armuro, przekazując przydatne informacje i rozwiązania.
Jeśli chcesz, możesz rozpocząć dyskusję na temat problemu, z którym się mierzysz.
Przeczytaj dyskusję