Czereśnia, wiśnia ptasia, wiśnia dzika (Prunus avium) jest uprawiana od czasów starożytnych, ze względu na swoje przepyszne owoce. Czereśnie są pierwszymi świeżymi owocami, które pojawiają się wiosną. Drzewo wykształca silny korzeń, pień jest prosty, z gładką korą, która się złuszcza. Liście z kolei są duże, szorstkie, o ząbkowanych brzegach. Kwiaty koloru białego, są długo szypułkowe. Owoce mają dużą wartość odżywczą. Zawierają wodę, witaminy (A, C, B complex), żelazo, magnez, potas, cynk i cukry. Szypułki czereśni mają właściwości lecznicze.

Specyfika uprawy i owocowania

Na wzrost korzeni wpływają właściwości gleby. Część nadziemna wzrasta obficie w pierwszych latach po posadzeniu. W naturalny sposób tworzy przewiewne i dobrze oświetlone korony. Pąki kwiatowe tworzą kwiatostany zawierające 2-4 kwiaty. Kwitnienie następuje po około 15 dniach przy temperaturze powyżej 8 stopni Celsjusza. Zapylenie czereśni jest samoistne entomofilne. Aby odbywało się ono prawidłowo, konieczne jest posadzenie w sadzie kilku odmian. W celu uzyskania obfitych zbiorów, należy zapylić 30% liczby kwiatów na drzewie. Czereśnia wydaje pierwsze owoce po 3-4 latach, a po 5-6 latach osiąga potencjał produkcyjny. Sad wiśniowy może owocować przez 30-40 lat.

Wymagania klimatyczne i glebowe

Czereśnia jest drzewem ciepłolubnym. Dobrze rośnie na obszarze małych i średnich wzniesień. Posiada głęboki spoczynek i nie jest uszkadzana (bardzo rzadko) przez późne przymrozki. W fazie otwierania się kwiatów wiśnia wytrzymuje temperatury rzędu -2 stopni Celsjusza. Wiśnia dobrze rośnie na terenach, gdzie w ciągu roku spada 600-700 mm opadów. Stagnacja wody w glebie powoduje duszenie się korzeni. Nadmierna wilgoć w fazie dojrzewania powoduje pękanie owoców. Jest to gatunek światłolubny. Zaleca się sadzenie na stokach o ekspozycji południowej. Na terenach zacienionych owoce mają niską jakość, a gałęzie szybko się łuszczą. Preferuje gleby głębokie, przepuszczalne, o lekkiej strukturze. Nie toleruje gleb ciężkich, wilgotnych i zimnych.

Przygotowanie gleby

Teren powinien być starannie wyselekcjonowany, ponieważ wiśnia nie toleruje wody stojącej. Działka, na której zostanie założony sad, musi mieć ekspozycję południową lub południowo-wschodnią, a rzędy drzew muszą być zorientowane na północ-południe, co zapewni dużą ilość światła w ciągu dnia. Obróbka ziemi odbywa się zgodnie z ogólnymi zasadami. Jeśli plantacja jest zakładana na terenie, który był wykorzystywany jako sad, grunt jest przygotowywany 1-2 lata wcześniej. W celu przywrócenia struktury gleby i wyeliminowania ognisk infekcji, grunt można uprawiać trawami wieloletnimi. Jeśli ziemia jest silnie zaatakowana przez chwasty, można zastosować nieselektywny herbicyd.

Glebę nawozi się nawozami organicznymi (obornik, kompost). Zaleca się spulchnienie gleby, aby korzenie łatwiej się rozrastały. Wszystkie obce substancje znajdujące się w glebie są zbierane i usuwane z działki, po czym należy dobrze wyrównać glebę.

W celu precyzyjnego sadzenia, ziemia może być pikietowana.

Pikietowanie to proces oznaczania pozycji każdego drzewa wiśniowego na ziemi. Konkretnie, w miejsce sadzenia drzewa wbija się palik. Nie sadzi się wiśni po wiśni, nektarynie, brzoskwini, śliwie i innych drzewach starszych (po 5 latach).

SADZENIE

Najlepszym terminem sadzenia jest jesień, kiedy czereśnia najlepiej znosi przesadzanie i wiosną łatwiej rozpoczyna wzrost. Aby zapewnić zapylenie, w naprzemiennych rzędach sadzi się co najmniej trzy różne odmiany. W systemie klasycznym można zastosować dwa schematy sadzenia: 5 metrów odległości między rzędami i 4 metry odległości między drzewkami w rzędzie lub 6 metrów odległości między rzędami i 5 metrów odległości między drzewkami w rzędzie (dla odmian o dużym wigorze). W przypadku upraw intensywnych, w zależności od wigoru drzewek, przybliżone odległości sadzenia to 4 metry między rzędami i 2-3 metry między drzewkami w rzędzie. Drzewka czereśni powinny być kupowane w autoryzowanych szkółkach lub sadach.

Przed posadzeniem , sadzonki należy przygotować do nowych warunków w sadzie.

Aby pobudzić rozwój korzeni, przycina się je. Zabieg ten wykonuje się w celu usunięcia uszkodzonych części i utrzymania zdrowego systemu korzeniowego. Korzenie nekrotyczne usuwa się całkowicie, a zdrowe skraca się o 7-8 cm.

Przycinanie wykonuje się tylko wtedy, gdy sadzonki czereśni zostały niedawno wyjęte z ziemi.

Po przycięciu korzenie moczy się. Namaczanie polega na wprowadzeniu korzenia do mieszaniny żółtej ziemi, świeżego obornika i wody. Warstwa błota pomaga drzewku dostosować się do nowych warunków glebowych i utrzymuje wilgoć wokół korzeni.

Właściwe sadzenie

Ten etap rozpoczyna się od wykopania dołu. Jeśli ziemia nie była uprawiana, dół musi być wykopany 2-3 miesiące wcześniej i mieć następujące wymiary: 100 x 100 x 80 cm. Jeśli ziemia została odpowiednio obrobiona, dół wykopuje się 1-2 dni wcześniej lub nawet tego samego dnia. W tym przypadku dół powinien posiadać następujące wymiary: 50 x 50 x 50 cm.

Glebę usuniętą z górnej części dołu miesza się z dobrze rozłożonym obornikiem i umieszcza u podstawy dołu. Sadzonkę czereśni wkładamy do dołu tak, aby korzeń pozostawał na żyznej warstwie u podstawy. Podczas sadzenia korzenie muszą być w bliskim kontakcie z glebą. Punkt szczepienia powinien znajdować się 3 cm nad ziemią i być skierowany na północ. Jeśli punkt szczepienia zostanie przykryty ziemią, szczep wyda własne korzenie. Po posadzeniu gleba powinna być dobrze podlewana, a obok sadzonek umieszczony palik w celu ich podtrzymania.

PRACE PIELĘGNACYJNE

Wiosną dostarcza się wodę i utrzymuje sad w czystości. Gleba wokół drzew powinna być przekopywana i przykrywana słomianym obornikiem. Oprócz ochrony wody, warstwa ściółki zwiększa aktywność mikrobiologiczną wokół korzeni. Wiosną usuwa się materiały ochronne wokół drzew i dostarcza niezbędną wodę. W przypadku młodych sadów wiśniowych nawadnianie jest obowiązkowe. Wokół drzewek gleba musi być płytko przekopywana i przykrywana resztkami roślinnymi (mulcz). Ściółkowanie utrzymuje dobry stan fitosanitarny, zapobiega rozwojowi chwastów, zachowuje wodę w glebie i zmniejsza liczbę prac pielęgnacyjnych. Przestrzeń między drzewami należy utrzymywać w czystości, ponieważ chwasty zużywają wodę i składniki odżywcze potrzebne drzewom. W pierwszych trzech latach wegetacji nie stosuje się herbicydów.

Przycinanie

Drzewa czereśni powinno się przycinać co roku. Zapewnia to stałe plony i jak najdłuższą żywotność plantacji. Pierwszej wiosny po posadzeniu wszystkie pędy należy skracać do wysokości 60-90 cm nad ziemią. Jesienią powinno się wybierać 3 pędy, rozmieszczone równomiernie na drzewie, które będą stanowiły szkielet przyszłej korony, a pozostałe przyrosty należy usunąć. Pęd głównego trzonu powinno się przyciąć nad pąkiem skierowanym na zewnątrz.

W drugim roku po posadzeniu należy skrócić 3 wybrane pędy do wysokości 1,2 m nad poziomem gruntu.

Następnie trzeba wyeliminować wszystkie pędy zachłanne i bujne przyrosty wegetatywne.

W trzecim roku do trzech wybranych pędów zaleca się wybrać gałązkę przedłużającą.

Muszą być one skierowane na zewnątrz i skrócone do długości 60 cm. Należy usunąć wszystkie chciwe pędy konkurujące z głównymi gałęziami. Jeśli roczne gałęzie nie przekraczają 80 cm długości, nie muszą być są skracane. Gałęzie jednoroczne należy skrócić (w razie potrzeby) w celu unormowania produkcji. Rany o średnicy większej niż 2 cm należy pokryć mastyksem.

Drzewo wiśniowe dobrze toleruje przycinanie w trakcie wegetacji. W czerwcu powinny być przycinane pędy o długości 20-30 cm. Zabieg ten stymuluje rozwój zawiązków owocowych i zmniejsza wigor czereśni. Po tym zabiegu usuwa się pędy zachłanne. W sierpniu (po zbiorach) przycinanie wykonuje się według podstawowych zasad. Te cięcia mogą zastąpić cięcia w okresie spoczynku.

Po uformowaniu korony (1-4 rok) przycinanie jest ograniczane. W kolejnych latach (5-10 lat) drzewo zachowuje swój kształt i zdolność do owocowania. W tym okresie przycinanie polega na usuwaniu pędów zachłannych, ograniczaniu wysokości oraz eliminowaniu gałęzi krzyżujących się. Po 9-10 latach owocowania drzewo regeneruje się przez silne przycinanie. Stopniowo należy usuwać 5-6 letnie gałęzie, aby pobudzić rozwój nowych.

STYMULACJA OWOCOWANIA

Te zabiegi stymulują czereśnię do wytwarzania większej ilości owoców, do szybszego owocowania lub do wykształcenia silniejszych pędów:

• Kształtowanie gałęzi: to zmiana naturalnego położenia gałęzi, w kierunku pionowym. Powoduje to wzrost i wzmocnienie gałęzi. Operację tę przeprowadza się głównie w fazie dojrzałej drzew. W tej fazie brak jest wzrostu wegetatywnego i zabieg ten prowadzi do odmłodzenia korony.

• Pochylanie gałęzi: polega na zmianie położenia gałęzi, w kierunku poziomym. Powoduje to wzrost pąków owocowych na gałęzi i napowietrzenie korony. Gałęzie można przechylić poniżej poziomu, aby uzyskać obfite owocowanie. Ten zabieg praktykuje się w młodym stadium drzew, kiedy dominuje wzrost wegetatywny.

• Wygięcie gałęzi w łuk: dzięki tej zmianie pozycji część podstawowa pozostaje wznosząca się, a część końcowa jest nachylona poniżej poziomu (opadająca). Ta operacja powoduje wzrost wegetatywny. Drzewa, które zostały poddane temu zabiegowi zaczynają pączkować 2-3 lata wcześniej.

• Nacięcie poprzeczne: przerwanie naczyń poprzez delikatne cięcie ostrym ostrzem. Cięcie wykonuje się nad pąkiem.

• Nacięcie podłużne: delikatne cięcie wykonywane jest wzdłuż długości pnia. Operacja ta pozwala na zwiększenie grubości pnia.

• Skręcanie: polega na skręcaniu gałęzi lub pędów. Operacja ta stymuluje owocowanie.

• Wyłamywanie gałęzi: Praktykowane jest w przypadku gałęzi, które mają niewłaściwą orientację. Na złamanych gałęziach szybko pojawia się owocowanie.

Odstępy między rzędami powinny być utrzymywane w czystości. Chwasty można ścinać za pomocą wycinarki do chwastów, aby dodać do gleby materię organiczną lub usuwać chemicznie. W przypadku chęci użycia herbicydów, należy stosować tylko środki dopuszczone do obrotu, z zachowaniem ostrożności, aby opary roztworu nie dotarły do liści czereśni. W pierwszych trzech latach po posadzeniu nie stosuje się herbicydów.

Nawadnianie

Biorąc pod uwagę, że czereśnia jest gatunkiem wrażliwym na nadmierną wilgotność gleby, nawadnianie powinno być prowadzone tak, aby woda nie zalegała i była w korelacji z wilgotnością gleby w danym momencie. Zalecane metody nawadniania to nawadnianie kroplowe i mikrozraszanie (pod koroną drzewa).

Ochrona drzew przed mrozem

Ze względu na niestabilne warunki pogodowe, drzewa wiśni często dotykają późnowiosenne przymrozki. Mogą one zagrozić zbiorom, dlatego w celu ochrony drzewek można rozważyć techniki fumigacji. Gdy zapowiadane są niskie temperatury, w sadzie spalane są (gromadzone w stosach) materiały łatwo palne, które wytwarzają dużą ilość dymu (guma, słoma, obornik, smoła, torf itp.).

W ten sposób tworząca się nad sadem warstwa dymu nie pozwala na oddawanie ciepła z gleby i tym samym utrzymuje wyższą temperaturę w pniu/ koronie drzewa. Bardzo ważne jest utrzymywanie ognia przez całą noc, zwłaszcza przed wschodem słońca, kiedy temperatury gwałtownie spadają. Ten zabieg może uchronić drzewa przed temperaturą do -3 stopni Celsjusza.

Nawożenie

Aplikacja nawozów (dawka, proporcje pierwiastków) powinna być wykonana dopiero po wykonaniu chemicznej analizy gleby, zakończonej diagnostyką dolistną. Czereśnia dobrze reaguje zarówno na nawozy granulowane jak i dolistne.

Kontrola szkodników i chorób

Stan fitosanitarny plantacji jest bardzo ważny. Wykonywanie zabiegów fitosanitarnych według określonego harmonogramu może znacznie ograniczyć występowanie chorób i szkodników.

W celu zniszczenia ognisk infekcji w sadzie zabiegi stosuje się w okresie spoczynku wegetacyjnego (zima). Zabiegi powinny być stosowane w oknach zimowych, gdy temperatura jest wyższa niż 5 stopni Celsjusza.

W przypadku chorób pierwszy zabieg (po opadnięciu liści) wykonujemy produktami na bazie miedzi. Drugi oprysk preparatami na bazie miedzi wykonujemy wiosną, przy pękaniu pąków. Roztworem opryskuje się całą powierzchnię drzew, od podstawy gleby do gałęzi. Zabiegi te stosuje się w dni bez opadów, z temperaturą powyżej 6-7 ° C, aby roztwór nie zamarzł na roślinach. Po 7-10 dniach od zastosowania zabiegów miedziowych można zastosować olej ogrodniczy, który działa przeciwko szkodnikom, które mogą zimować w korze drzew.

Zbiór

Owoce wiśni zbiera się w okresie pełnej dojrzałości. Optymalny termin zbioru zależy od wielkości i koloru owoców, jędrności miąższu, zawartości cukru itp. Jeśli zbiór nie zostanie przeprowadzony w odpowiednim czasie, owoce zastygną na drzewie. Czereśnie zbiera się ręcznie. Owoce przechowuje się w chłodni i myje dopiero przed spożyciem.